به نقل از «همشهری آنلاین»

آهو های خراسان را برای شکار به عرب ها می دهند؟ | گرسنگی دادن به یوز ها به یک دلیل عجیب !

تاریخ انتشار: ۶ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۹۰۲۲۲

همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: جاده تهران-مشهد در محدوده عباس‌آباد به میامی فقط از تابستان سال گذشته تا کنون ۶ یوزپلنگ آسیایی را به کام مرگ کشانده است. قرار بود تعدادی قوچ و میش و آهو برای تکثیر در اسارت به بخش خصوصی تحویل داده شود و موالید آن در زیستگاه‌های جنوبی یوز در ذخیره‌گاه زیست کره توران رهاسازی شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما مخالفت تشکل‌های مردمی برای گونه‌ای که به گفته مسئولان در بهترین حالت ۴ یا ۵ سال بیشتر تا انقراض فرصت ندارد، این گونه را به لبه انقراض نزدیک‌تر کرد.

تکثیر در اسارت گونه‌های حیات وحش با سه هدف مختلف در کشور اجرا می‌شود. بخشی از آن به منظور تامین غذای گونه‌ای دیگر است و نبود طعمه از عوامل انقراض آن گونه به حساب می‌آید، بخشی از آن با اهداف نیمه تجاری- حفاظتی و بخشی نیز صرفا برای حفاظت است. چند سالی است که سازمان حفاظت محیط زیست با کمک بخش خصوصی اهداف نیمه اقتصادی- حفاظتی را دنبال می‌کند. اخیرا به منظور تامین طعمه یوزپلنگ آسیایی بخش خصوصی برنامه‌های تکثیر نیمه طبیعی آهو و قوچ و میش را با نظارت سازمان حفاظت محیط زیست اجرایی کند.

دامداری قوچ و میش در جنوب شرق توران

حسن اکبری، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست: در بازدیدهای کارشناسی از جنوب شرقی توران شرایط زیستگاهی مناسب ارزیابی شد و مطلع شدیم که مرتع‌دار اصلی منطقه که مرتع وسیعی دارد، تمایل به همکاری و مشارکت با سازمان در حفاظت و احیای طعمه‌های یوزپلنگ نیز دارد. مشخص شد در منتهی‌الیه جنوب شرقی توران (اطراف چشمه کرباسی) تپه ماهورهایی وجود دارد که کاملاً خالی از طعمه شدند. همینطور دشت جنوب شرقی توران که ادامه آن منتهی به دشت‌های «منطقه حفاظت شده لاغری» می‌شود، فاقد آهو بوده یا تعداد آهو در آن ناچیز شده است. لذا با توجه به اینکه دامدار اصلی منطقه این فرد بود، حاضر شد برای حفاظت از یوز تعداد دام و تعداد سگ‌های گله را کاهش دهد، در مزرعه‌اش به صورت کاملاً نیمه وحشی قوچ و میش را تکثیر کند و بخشی از موالید را در زیستگاه جنوب شرقی توران رها سازی کند. بنابراین تفاهم‌نامه‌ای با ایشان امضا شد و تصمیم بر این شد که امکان انتقال تعدادی قوچ و میش به محدوده چشمه کرباسی در منتهی الیه جنوب شرقی توران فراهم شود تا پس از طی دوره قرنطینه و کاهش استرس به طبیعت رها شوند.

مخالفت با انتقال ۳ راس آهو برای یوزپلنگ های توران

احمد دباغیان، کارشناس ارشد حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط زیست: با بررسی دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی، مشخص شد که آهوی منطقه رییسی و شیراحمد خراسان رضوی با آهوی مناطق جنوبی توران همخوانی ژنتیکی دارد. تیم زنده‌گیری با رعایت بالاترین ملاحظات کارشناسی در منطقه رییسی شروع به کار کرد. در دو روز اول به دلیل باد و طوفان موفق نشدیم ولی در روز سوم، ۳ راس آهو زنده‌گیری شد. تیم زنده‌گیری از استان یزد آمده بود که تجربه ۲۰ ساله در این زمینه داشت. با وجود موافقت رییس سازمان، نظر تخصصی دفتر محیط طبیعی و کار کارشناسی متخصصان سازمان، در روز چهارم تشکل‌های محیط زیستی نیشابور و جمعی از شکارچیان منطقه به این تصمیم اعتراض کردند. ما باید به مطالبات مردمی پاسخ علمی بدهیم اما در جلسه با نمایندگان تشکل‌ها هرچه به لحاظ کارشناسی و علمی توضیح دادیم آنها نپذیرفتند. آنها می‌گفتند که «آهو نماد استان خراسان رضوی است و امام رضا ضامن آهو بوده، چرا منطقه رییسی انتخاب شده است؟ و یا متاسفانه بین مردم شایعاتی منتشر شده بود که اصلا حقیقت ندارد. آنها می‌گفتند که شما می‌خواهید آهوی خراسان را ببرید به توران تا عرب‌ها بیایند و شکارشان کنند.».

در نتیجه، مدیران شهرستان میان‌جلگه در خراسان رضوی با دستور قضایی پروژه تامین طعمه برای یوزپلنگ را متوقف کردند. حالا معاونت محیط طبیعی سازمان با محدودیت زمانی که برای نجات یوزپلنگ وجود دارد باید بررسی کند که آهوی کدام منطقه، تداخل ژنتیکی ندارد و یا ژن ضعیفی منتقل نمی‌شود؟ پیش از این اعتراضات مردمی در منطقه تپال شاهرود نیز مانع از زنده‌گیری قوچ‌ومیش شده بود. به نظرم از سوی تشکل‌ها نسبت به سازمان و هدفش برای نجات یوز کم‌لطفی صورت گرفته است. محیط زیست دست‌تنهاست. ما بدون مشارکت مردمی نمی‌توانیم کاری را جلو ببریم. تجربه مشارکت مردم در پارک ملی گلستان نشان داد که می‌توان در حفاظت به نتایج خوبی رسید. دیدگاهی که در آن معتقد است آهو فقط متعلق به خراسان رضوی است و نباید از زیستگاهش خارج شود حرف علمی و دقیقی نیست. نجات یوزپلنگ نیازمند تلاش و همت کشوری و کمک شبکه تشکل‌های محیط زیستی است.

هر چه زیستگاه‌های انسانی بیشتر باشد، ریسک عبور یوزپلنگ از جاده‌ها و افزایش تلفات بیشتر می‌شود. همین الان در مناطق ریوند و دشت لاغری خراسان رضوی گزارشاتی از مشاهده یوزپلنگ شده است. آذر و توران دو توله یوزی که توسط چوپان از طبیعت جدا شد، در مرز خراسان رضوی و سمنان پیدا شد؛ یعنی وقتی طعمه کم باشد یوز جابجا شده و به منطقه دیگر حتی به سمت خراسان رضوی می‌رود. در این مسیر جاده‌ها و زیستگاه‌های انسانی بیشتری نسبت به منطقه حفاظت شده توران وجود دارد که منجر به جزیره‌ای شدن زیستگاه‌ها برای حیات وحش شده است. سازمان حفاظت محیط زیست، برای جلوگیری از انقراض و حفاظت از گونه‌ها بعضی وقت‌ها مجبور است با انجام مطالعات کارشناسی، گونه‌ها را جابجا کند.

البته بهترین راهی که کارشناسان پیشنهاد می‌دهند احیای زیستگاه به صورت طبیعی است ولی در شرایطی که زیستگاه‌ها به دلیل توسعه انسانی تخریب شده و ژنتیک گونه‌ها به دلیل درون‌آمیزی ضعیف شده باید به زیستگاه جمعیت جدید معرفی کرد. بهترین گونه طعمه برای یوزپلنگ، آهوست. هر یوز ماده برای تغذیه خود و توله‌هایش هر ۲ تا ۳ روز نیاز به یک طعمه بزرگ دارد. وقتی طعمه نباشد مجبور به جابجایی است. جابجا شدن بیش از حد، ریسک تصادف، بیماری، شکار شدن، حمله سگ‌گله و ... را به همراه دارد.

بیشتر بخوانید

خورشید خانم هر چهار توله‌ یوزپلنگش را سالم به پاییز رساند

از سوی دیگر تراکم بالای جمعیت یک گونه در یک منطقه می‌تواند با بروز یک بیماری واگیر و کشنده مثل طاعون نشخوار کنندگان، به ناگهان جمعیت زیادی را از بین ببرد. کما اینکه چند سال پیش در منطقه هفتاد قله اراک، بیش از ۷۰ درصد جمعیت علفخوار به این دلیل از بین رفت. همین الان در منطقه رییسی به دلیل خشکسالی جمعیت علفخواران به مزارع پنبه و گندم کشاورزان سرریز کرده است. امسال ۱۲ محموله علوفه توسط خیرین به منطقه رییسی اهدا شده است. این در حالی است بر اساس اصول علم محیط زیست تغذیه دستی حیات وحش، صرفا در موارد بسیار نادر که بیم خروج حیات وحش به مناطق پایین دست و نزدیک شدن به زیستگاه انسانی وجود دارد، می‌تواند صورت گیرد. مشاهده قوچ و میش، کفتار و حتی پلنگ منطقه حفاظت شده تپال در خیابان‌های شهر شاهرود نیز دلیلی بر افزایش جمعیت در این منطقه است. انتخاب این دو منطقه در وهله اول تراکم بالای جمعیت طعمه و قرابت ژنتیکی آنها است. افزایش جمعیت علفخواران در زیستگاه، اگرچه نشان از افزایش ضریب حفاظت در منطقه است؛ اما باید این نکته را در نظر بگیریم که جمعیت اگر بیشتر از ظرفیت برد باشد، ما شاهد درون‌آمیزی، افزایش بیماری، خروج جمعیت از زیستگاه حفاظت شده به مناطق اطراف و در نتیجه کاهش جمعیت در زیستگاه خواهیم بود.

بیشتر بخوانید:

ببینید | مشاهده یوزپلنگ ماده توران با چهار توله‌اش

کریدورهای پلنگ و یوزپلنگ به مناطق حفاظت شده اضافه شدند + اینفوگرافیک

جریمه شکار یوزپلنگ ایرانی چقدر است؟

دشمنان یوزپلنگ‌ها وارد توران شدند

کد خبر 819536 برچسب‌ها حیوانات - انقراض گونه‌ها استان سمنان استان خراسان رضوی حیوانات - یوزپلنگ آسیایی سازمان حفاظت محیط زیست

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: حیوانات انقراض گونه ها استان سمنان استان خراسان رضوی حیوانات یوزپلنگ آسیایی سازمان حفاظت محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی منطقه رییسی زیستگاه ها حفاظت شده زنده گیری قوچ و میش حیات وحش تشکل ها گونه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۹۰۲۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تبدیل منطقه حفاظت شده به گردشگری/ واگذاری بهشت گمشده در فارس

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - آمنه سپهر: اخبار چند روز گذشته استان فارس حاکی از واگذاری منطقه گردشگری بهشت گمشده به میراث‌فرهنگی فارس است؛ خبری که به نقل از استاندار فارس منتشر و در آن عنوان شد که با ورود میراث‌فرهنگی فارس به منطقه بهشت گمشده زمینه توسعه و تحول در این منطقه ایجاد می‌شود این مساله را پر رنگ تر کرد.

انتشار این خبر اذهان عمومی را با این سوال روبرو ساخت که مگر تنگ بستانک یا همان بهشت گمشده در زُمره مناطق حفاظت شده تحت مدیریت اداره کل محیط زیست استان فارس نیست؟ محمدهادی ایمانیه دلایل این واگذاری را وجود مشکلاتی در اطراف سد درود زن و معضلات برنجکاران آن منطقه عنوان کرده و از تشکیل جلسه‌ای مشترک با مسؤولان مربوطه به منظور بررسی راه‌های حل آن خبر داده است.

استاندار فارس این را هم اضافه کرده که قرار است اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس این منطقه را از منابع طبیعی تحویل بگیرد و با حفظ محیط‌زیست که خط قرمز مدیریت استان است، تلاش شود تا مشکلات مرتبط با گردشگری و کشاورزان این منطقه در کمترین زمان ممکن مرتفع شود.

پیگیری‌های خبرنگار مهر پیرامون این خبر از مقام ارشد استان به پاسخ چند کلمه‌ایِ استاندار فارس ختم شد و ایمانیه در پاسخ پیامکی خود اعلام کرد که با هماهنگی دو اداره کل و با حفظ مقررات محیط زیست واگذاری انجام شده است.

اما اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس نیز این موضوع را رد کرد و فعالان زیست محیطی نیز این موضوع را مورد کنکاش قرار دادند. در همین رابطه معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس در گفت‌و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: منطقه تنگ بستانک یکی از مناطق تحت مدیریت محیط زیست است که با واگذاری ۱۰ درصد از مناطق جنگلی کشور در دهه ۷۰ به سازمان حفاظت از محیط زیست واگذار شده تا در قالب یکی از مناطق چهارگانه از آن حفاظت شود.

نبی الله مرادی با ذکر این نکته که در سطح استان فارس سه منطقه ماله گاله، تنگ بستانک و آبشار مارگون در دهه ۷۰ و در قالب ۱۰ درصد جنگلی به محیط زیست واگذار شده، عنوان کرد: برای مناطق یاد شده در قالب طرح مدیریتی، زون‌های متفاوت چهارگانه دیده شده است.

وی بیان داشت: مناطق تحت حفاظت محیط زیست گاه در بخشی از مستثنیات مردم قرار می‌گیرد که طبق ماده ۴ قانون حفاظت بهسازی همه مالکیت افراد در ابتدا باید محترم شمرده شده و حقوق همه افراد ساکن و مجاوران در آن محدوده باید به رسمیت شناخته شود.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس تاکید کرد: محیط زیست هیچگاه بنا نداشته که درب مناطق تحت حفاظت خود را به صورت کامل ببندد و اعلام کند که این منطقه صرفاً حفاظتی است اما پس از مصاحبه استاندار فارس که اعلام کردند مدیریت گردشگری بهشت گمشده (تنگ بستانک) به میراث فرهنگی سپرده شود؛ لازم است نکاتی گفته شود.

دلایل همراهی مسئولان مرودشت چیست؟

ایزدی ابراز کرد: چرا مسؤولان شهرستان مرودشت در برابر تخریب‌های گسترده زیست محیطی در این شهرستان همچنان خاموش مانده و در بسیاری از مواقع همگام با این طرح‌ها می‌شوند.

او تصریح کرد: متأسفانه برخی مسئولین ما بدون کمترین آگاهی اکولوژیکی و کمترین درک و شناخت از شاخص‌های زیستی استان، چوب حراج به دارایی‌های طبیعی استان و استوانه‌های طبیعی پایداری سرزمین مان می‌زنند.

این کویر شناس و فعال محیط زیست استان فارس در ادامه بیان داشت: در جریان روند واگذاری تنگ بستانک به میراث فرهنگی حتی اگر محیط زیست استان هم این موضوع را تأیید کرده باشد، خلاف فاحش قانونی کرده است.

ایزدی نحوه واگذاری منطقه تنگ بستانک را کاملاً غیرقانونی دانست و گفت: این حرکات غیرقانونی تأثیر سویی بر منطقه ومردم خواهد گذاشت.

وی افزود: در جریان تفکر واگذاری منطقه استحفاظی تنگ بستانک به میراث فرهنگی و گردشگری عملکرد مدیریت حفاظت از زیستگاه‌ها و منابع ملی بسیار ضعیف است و هیچوقت به این وضعیت حاد نبوده است.

چوب حراج به ارزش‌های زیستی تحت لوای گردشگری

این فعال محیط زیست متذکر شد: چگونه می‌شود که به ارزشهای زیستی ما تحت لوای گردشگری، معدن‌کاوی و سایر مشاغل چشم و دهان پر کن آن هم به بهانه اشتغال چوب حراج می‌زنند و آب از آب هم تکان نمی‌خورد.

او ادامه داد: طرح‌های انتقال آب و گردشگران غیرمسئول تا می‌توانستند تیشه به ریشه درختان کهنسالی زدند که ریشه در هویت ملی و تاریخی ما داشت، غافل از اینکه عملیات لوله کشی تنها چشمه این منطقه، بالاتر از پارکینگ‌های این جاذبه طبیعی میلیاردها تومان خسارت به سنگفرش‌های ساخته شده که برای تسهیل در عبور و مرور گردشگران احداث شده بود، زده و عملاً به یک عرصه خاکی و محل برداشت خاک به وسیله باد و رفت و آمد موتورسیکلت‌های کرایه‌کش تبدیل شده است.

تنگ بستانک نیازمند اقدام نجات بخش برای بحران زدایی است

این کویر شناس و فعال محیط زیست عوارض و دامنه تخریب‌های وارده به منطقه تنگ بستانک را گسترده قلمداد کرد و گفت: تنگ بستانک در حال حاضر نیازمند جدی به کمک است و اجرایی شدن برنامه‌های بحران زدایی برای نجات این جاذبه گردشگری طبیعی به عنوان یک اثر ملی الزامی است.

ایزدی افزود: مگر می‌شود که یک مجموعه عملیاتی که نیازمند زیر ساخت‌های گسترده است به همین راحتی واگذار شود؟

تصمیمات عجولانه منجر به تشدید تعارض‌ها می‌شود

در ادامه یکی دیگر از کنشگران حوزه محیط زیست در استان فارس با انتقاد از روند واگذاری مناطق حفاظتی محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: ای کاش قبل از اتخاذ هر تصمیمی سطری از قانون مطالعه کرده و یا حداقل از مشاوران مربوطه حدود و ضوابط حاکم بر مناطق را جویا شویم.

سیروس زارع با بیان اینکه این تصمیمات و صحبت‌های خارج از چهار چوب و موازین، تأثیرات منفی بر ارتباط مردم خصوصاً حاشیه‌نشینان مناطق و متولیان امور اداره مناطق خواهد گذاشت، تصریح کرد: بهشت گمشده، تنگ بستانک، روستای ییلاقی جیدرزار از جمله مناطق حفاظت شده محیط زیست است که هر گونه تغییر کاربری، دستکاری، واگذاری و تغییر تحولی در این مناطق بدون مجوز و ارزیابی اثرات زیستی غیرممکن است.

دبیر تشکل احیا کنندگان تالاب بین المللی کمجان ابراز کرد: اخیراً خبری مبنی بر واگذاری این منطقه به میراث فرهنگی بدون اطلاع محیط زیست منتشر شده که جای سوال دارد؛ محیط زیست در استان فارس از اعتبار بایسته‌ای برخوردار است؟

جایگاه قانون در تصمیمات زیستی کجاست؟

عضو شورای تشکلهای تالابی کشور تصریح کرد: اگر قرار باشد به همین منوال پیش برویم پس جایگاه قانون کجاست؟ در حالی که قوانین و ضوابط حاکم بر مناطق اجازه واگذاری نخواهد داد. به گفته وی؛ لازم است از هر گونه اقدام شتابزده، عجولانه و غیر کارشناسی در اجرای تصمیمات تأمل کرد.

زارع با ابراز تأسف از وضعیت روستای ییلاقی جیدر زار که طی نسل‌ها نقش تابستان گذرانی بومیان را ایفا می‌کرد، تصریح کرد: چند سالی است که با درخواست‌های مکرر سرعت تخریب در دل این منطقه حفاظت شده به عناوین متعدد و مختلف تشدید شده است و مسیر طبیعی آب تنگه جهت پرورش ماهی تغییر و بستر طبیعی تنگه با سنگ فرش‌های نامتجانس و غیر اصولی تخریب شده است که به نظر می‌رسد با تصمیم اخیر نهایتاً کل منطقه تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

دبیر تشکل احیا کنندگان تالاب بین المللی کمجان اظهار کرد: شوربختانه موفقیت ما در مناطق طبیعی مورد واکاوی و ارزیابی قرار نمی‌گیرد، گردشگری طبیعی ما تا کنون در راستای حفظ مناطق نبوده و تجربه اثبات کرده که هر کجا پای گردشگر به مناطق طبیعی باز شده جز تخریب و ویرانی نداشتیم.

تصمیمات شتابزده منجر به بحران‌های مختلف اجتماعی می‌شود

او افزود: یک مورد موفق از مناطق طبیعی با کاربری صحیح مدیریت گردشگری معرفی کنیم تا به مدیریت در این منطقه خوشبین باشیم؟ فراموش نکنیم طی سال‌ها اشتغال مناطق روستایی با تکیه بر همین جاذبه‌ها شکل گرفته و یقیناً هر تغییر و تحولی در نحوه مدیریت، واگذاری و کاربری تنگ بستانک، تمامی ساختار ارتزاق و معیشت شکل گرفته طی سالهای متمادی را متأثر خواهد کرد.

او در خاتمه اضافه کرد: انتظار می‌رود متولیان قانونی با توجه به شرح خدمات دستگاهی و وظیفه سیستمی از هر گونه تغییر، تحول و واگذاری در منطقه جلوگیری نمایند تا جاذبه‌های طبیعی حداقلی باقیمانده استان به پای سهم خواهی‌های افراطی قربانی نشود.

کد خبر 6071047